رشد جهشی صنعت فولاد آذربایجان شرقی به عنوان بزرگ ترین قطب تولید محصولات فولادی در بخش خصوصی کشور به نحوی که صادرات سالانه آن اکنون به بیش از ۱۰۰ میلیون دلار رسیده است.
افزایش تعداد واحدهای تولید فولاد آذربایجان شرقی از تعداد انگشتان دست تا یک دهه قبل به بیش از ۱۵ واحد در سال گذشته در شرایطی که آذربایجان شرقی تا اواسط دهه ۱۳۸۰ از سرمایه گذاری دولتی در بخش راهبردی فولاد محروم بوده است، این امربا تلاش بالای بخش خصوصی و با تکیه بر تجربه زیسته در بخش های دیگر صنعت صورت پذیرفت.
بر اساس آمار و ارقام منتشر شده آذربایجان شرقی در بخش فولاد از نظر سرمایه گذاری شرکت های خصوصی در رتبه نخست کشوری است همچنین در این حوزه ۵۰ هزار میلیارد ریال توسط بخش های مختلف در سطح استان سرمایه گذاری شده است.
آذربایجان شرقی بعد از اصفهان و خوزستان که اغلب واحدهای تولید فولاد آنها دولتی هستند، رتبه سوم در تولید فولاد کشور را دارد که ۸۵ درصد این تولیدات نیز توسط بخش خصوصی انجام می شود.
این استان با فرآوری سالیانه ۵.۵ میلیون تن فولاد، ۲۴ درصد مجموع تولید این محصول پرکاربرد در ایران را تولید و به بازار مصرف داخلی و خارجی عرضه می کند.
صنعت فولاد آذربایجان شرقی علاوه بر تامین نیاز داخلی و صادرات، از منظر اشتغالزایی برای قشر جوان و تحصیلکرده نیز حایز اهمیت است به گونه ای که افزون بر پنج هزار نفر در صنایع فولاد استان مشغول هستند.
توسعه صنعت فولاد آذربایجان شرقی از حدود ۱۵ سال پیش کلید خورد و به تدریج این خطه از کشورمان به یکی از قطب های مهم تولید فولاد تبدیل شد.
نکته مهم و قابل توجه در خصوص صنایع فولاد آذربایجان شرقی، حضور قاطع بخش خصوصی و سرمایه گذاری آن برای ایجاد واحدهای جدید در این حوزه می باشد به گونه ای که می توان گفت صنعت فولاد در این دیار، الگوی موفقی از مشارکت بخش خصوصی در ایجاد و توسعه صنعتی است.
هر چند واحدهای تولید فولاد در آذربایجان شرقی در شرایط تحریم های ضدایرانی غرب، به دنبال توسعه برای ایجاد ثبات در بازار این محصول پرمصرف هستند، اما فعالان این حوزه امروز در حالی با مشکل اجبار تامین مواد اولیه از بورس مواجه هستند که ۹۰ درصد تولید نورد در انحصار فولاد مبارکه اصفهان است و خرید آن از طریق بورس دو تا سه ماه زمان می برد؛ طی این فرآیند طولانی زمانی در حوزه تولید اگر به ورشکستگی واحد تولیدی منجر نشود، حداقل به ضرر و زیان مالی چشمگیر آن و عقب افتاده از رقبا در بازار لحظه ای می شود.
معرفی به اداره کل تعزیرات حکومتی برای تشکیل پرونده تخلف به دلیل عدم عرضه محصول نهایی در بورس، از دیگر مشکلات پیش روی صنعت فولاد آذربایجان شرقی است، در حالی که این تصمیم بدون توجه به الزامات و محدودیت های محلی هر استان و با در نظر گرفتن نسخه واحد برای کل کشور، توسط سازمان حمایت از مصرف کننده با استناد به مصوبات ستاد تنظیم بازار اتخاذ شده است.
فعالان صنعت فولاد آذربایجان شرقی می گویند در شرایطی که بنگاه های صنعتی و واحدهای تولیدی در شرایط اقتصادی کرونا زده با انبوهی از مشکلات مواجه هستند، سازمان های بالادستی اگر قوانین و مقرراتی را در راستای تسهیل فعالیت آنها اتخاذ نمی کنند، حداقل با مصوبات غیرواقع بینانه، فضای دشوار کسب و کار را سخت تر از این نکنند.
گردش مالی صنعت فولاد آذربایجان شرقی ۲۰ هزار میلیارد تومان است
صنعت فولاد آذربایجان شرقی، به عنوان یکی از سه استان نخست ایران در تولید فولاد، سالانه ۲۰ هزار میلیارد تومان گردش مالی دارد.
به گزارش ایرنا، آذربایجان شرقی، اولین استان در ایران است که انجمن تخصصی فولاد را به صورت استانی در کشور راه اندازی کرده و فعالیت رسمی آن از حدود سه سال پیش در قالب ۹ واحد و کارخانه تولیدی آغاز شده است.
رییس انجمن تولید کنندگان فولاد آذربایجان شرقی با اعلام این مطلب به ایرنا گفت: هم اکنون حدود ۱۵ واحد تولیدی با ۴ هزار و ۵۰۰ نفر اشتغال زایی مستقیم در صنعت فولاد آذربایجان شرقی فعال است که با حمایت های همه جانبه مسوولان دولتی و همچنین اتاق بازرگانی تبریز امکان توسعه همه جانبه این صنعت در استان مهیا می شود.
کریم رحیمی با اشاره به اهمیت این صنعت در توسعه اقتصادی و صنعتی آذربایجان از رییس اتاق بازرگانی تبریز درخواست کرد تا در خصوص حل مسائل و مشکلات این حوزه مثل مشکلات مربوط به گمرک، بوروکراسی زاید اداری، حمل و نقل، محیط زیست و تهیه مواد خام مورد نیاز، فعالان این حوزه را کمک کند.
تکمیل زنجیره تولید راهبرد صنعت فولاد در آذربایجان شرقی است
رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان آذربایجان شرقی با تاکید بر تکمیل زنجیره ارزش مجموعه های تولید گفت: در صنعت فولاد نیر راهبرد اساسی استان تکمیل زنجیره تولید است.
حبیب امین زاده با اشاره به ظرفیت های فولادی استان آذربایجان شرقی گفت: در آینده نزدیک خبرهای خوبی را در حوزه فولاد استان خواهیم شنید.
وی با اشاره به اینکه هماهنگی و اهتمام لازم برای حل و فصل مشکلات صنعت و معدن وجود دارد، اضافه کرد: با فراهم کردن الزامات طرح های تولیدی از لحاظ زیست محیطی و فرآیند تولید درصدد تداوم فعالیت واحدها و ایجاد بستر مناسب برای آغاز فعالیت های جدید هستیم.
رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان‌شرقی اضافه کرد: این استان بزرگترین تولید کننده مقاطع فولادی در کشور است و از این فرصت باید برای توسعه صادرات استفاده کرد.
امین زاده افزود: اهمیت تولید در شرایط کنونی بیش از گذشته روشن تر می شود و تسهیل تولید و رونق تجارت فرامرزی از برنامه های اولویت دار صنایع استان محسوب می شود.
وی حداقل خام فروشی در محصولات تولید داخل و صادراتی را حیاتی دانست و گفت: آذربایجان شرقی بزرگترین تولید کننده مقاطع فولادی در کشور است که از این فرصت باید برای توسعه صادرات استفاده کرد.
رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان‌شرقی با اشاره به اهمیت و ظرفیت بسیار بالای صنعت فولاد استان در ایجاد اشتغال و ارزآوری، گفت: با رونق صنعت فولاد صادرات یک میلیارد دلاری محصولات فولادی در سال جهش تولید هدف‌گذاری شده است.
وی اظهار کرد: چالش های پیش روی صنایع فولادی و توانمندی ها و ظرفیت های تولیدی این حوزه در جلسات ادواری با انجمن فولاد آذربایجان شرقی همواره مورد بحث و بررسی قرار می گیرد و بر این اساس مسائل مربوط به رفع موانع تولید و رفع مشکلات صنایع فولادی و تبدیلی به صورت منظم بویژه در سال جهش تولید پیگیری می شود.
امین زاده بر حمایت از ظرفیت بسیار بالای سرمایه گذاران بخش خصوصی در صنایع فولادی تأکید کرد و گفت: صنایع فولادی جزو صنایع پیشگام و برتر استان در سال جهش تولید می باشد و با توجه به ضرورت عملیاتی شدن جهش تولید و میزان رشدی که داشته ایم، در سال جاری با تمام توان برای افزایش ظرفیت تولید حرکت خواهیم کرد و در همین راستا صادرات یک میلیارد دلاری در صنایع فولادی پیش بینی شده است.
وی گفت: سازمان صمت استان، در سال جهش تولید با برنامه های محوری ابلاغی برای رفع موانع تولید حرکت خواهد کرد و به همین منظور تأمین مواد اولیه واحدهای صنعتی و تداوم تولید در دستور کار قرار دارد.
رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان‌شرقی اظهار کرد: براساس دستورالعمل های قانونی و طبق میزان ظرفیت تولید، پیگیر اختصاص سهمیه ها خواهیم بود.
وی همچنین در خصوص تخصیص ارز برای خرید ماشین آلات و تجهیز واحدهای صنعتی گفت: از طریق هماهنگی های به عمل آمده این وزارت با بانک مرکزی، واحدهای صنعتی به منظور تخصیص ارز مورد نیاز باید اطلاعات تولیدی خود را در سامانه بارگذاری کنند.
امین زاده با بیان اینکه این استان در خصوص تولید فولاد خام به اشباع رسیده است؛ اعلام کرد: سرمایه گذاری های جدید باید معطوف به تکمیل زنجیره تولید فولاد شود.
وی اظهارکرد: به دلیل محدودیت منابع آب بایستی سرمایه گذاران این بخش به سرمایه گذاری در تأمین نیازهای اولیه صنایع فولادی مبادرت کنند.
آهن اسفنجی حلقه مفقوده فولاد آذربایجان شرقی است
معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری آذربایجان شرقی نیز با بیان اینکه این استان از قطب های مهم تولید فولاد در کشور است، گفت: آهن اسفنجی حلقه مفقوده این صنعت معدنی در استان است.
علی جهانگیری، به فعلیت رساندن معادن را از اولویت ها خواند و اضافه کرد: باید مباحث موجود و موانع معادن بویژه معادن مرتبط با صنعت فولاد را مرتفع سازیم تا استان و کشور را بهره مند ساخته و به اشتغال مورد نیاز دست یابیم.
وی فولاد را یکی از بخش های سرمایه گذاری شده بویژه از سوی بخش خصوصی در استان عنوان و اظهار امیدواری کرد فاز سه و توسعه فولاد میانه نیز تا نیمه اول سال ۱۴۰۰ در جهت افزایش تولید و اشتغال به بهره برداری برسد.
جهانگیری توسعه آهن اسفنجی را سبب رفع تامین مواد اولیه و کمک به واحدهای دیگر خواند و گفت: آهن اسفنجی از حلقه های مفقوده فولاد استان است که امیدواریم طرح توسعه این واحد جوابگوی نیاز استان باشد.
تولید فولاد آذربایجان از ۳۳۵ هزار تن گذشت
مدیر عامل شرکت فولاد آذربایجان گفت: در سال گذشته بیش از ۳۴۰ هزار تن محصول میلگرد در این مجموعه تولید و به بازار عرضه شده است.
علیرضا محمودی با بیان اینکه تحریم ها، محدودیت های کرونایی، کمبود گاز و قطعی یک ماهه برق بر روند تولید در سال جاری اثرگذار بود، اضافه کرد: به رغم این مسائل در تولید امسال نسبت به سال گذشته چندان عقب نیستیم و به درآمد ۲۵ هزار میلیارد ریالی از فروش محصولات تا بهمن ماه رسیدیم.
وی خاطرنشان کرد: تولید ۱۲ ماهه سال ۱۳۹۸ این شرکت ۳۶۵ هزار و ۴۱۹ تن بود.
محمودی با اشاره به فعالیت مجتمع فولاد آذربایجان از ۲۰ سال پیش، میلگرد تولیدی این شرکت را جزو استاندارد ترین محصول در کل کشور دانست.
وی با بیان اینکه مجتمع فولاد آذربایجان با دارا بودن ایزو ۱۴۰۰۰ محیط زیست؛ ۴۷۳ کارمند رسمی و با تولید یک محصول بزرگ و استاندارد در بازار بزرگ فولاد کشور می تازد، افزود: ۱۰۰ درصد افراد بازنشسته در سال آتی مربوط به واحد بهره برداری و تولید هستند و باید در این راستا و برای جذب نیروهای متخصص؛ فنی و جوان تمهیداتی اتخاذ شود.
محمودی ارائه آموزش ضمن خدمت را اصلی مهم و اساسی برای چابک تر کردن بدنه تشکیلات مجتمع عنوان و تاکید کرد: برنامه ی سالانه ما آموزش پنج هزار ساعته در سال است که با ارائه آموزش های لازم می توان بر کارایی هر چه بیشتر افراد افزود.
مدیر عامل فولاد آذربایجان به قابلیت تولید محصولات دیگری چون نبشی؛ سپری؛ تسمه؛ میلگرد ۸ و غیره در این مجتمع اشاره کرد و گفت: تولید میلگرد آلیاژی و کم آلیاژی برای ساخت پیچ و مهره در دست تحقیق و برنامه ریزی است و امیدواریم با تولید میلگرد ۸ نیز به اهداف بزرگتری برسیم.
وی تحریم را عامل اصلی وقفه در بهره برداری از فاز توسعه این مجموعه عنوان کرد و گفت: با راه اندازی واحد ذوب این مجتمع تکمیل و فعالیت سه مجموعه در کنار هم نیازمند فضای بیشتری هستیم که در حال پیگیری است.
محمودی با اعلام اینکه اسفند ماه سال گذشته اولین محموله صادراتی این شرکت به میزان یکهزار تن به گمرگ ارسال شد، گفت: مصمم به صادرات محصولات به بازارهای هدف از جمله کشورهای همسایه، عراق، ترکیه، افغانستان، آذربایجان، ارمنستان هستیم.
طـرح فـولاد آذربایجــان در سـال ۱۳۶۸ کلنک زنی و در اواخـر سال ۱۳۷۶ عملیات نصب ماشین آلات آن و تولید آزمایشی ایـن مجتمع در هفته دولت سـال ۱۳۷۹ به صورت " راه اندازی سرد" آغاز شد.
این مجتمع دارای سه مجموعه فولادی است که واحد نورد یا تولید مفتول های صنعتی و ساختمانی از سال ۱۳۷۹ فعالیت خود را آغاز کرده و عمده تولیدات این واحد انواع میلگرد ۱۰ تا ۳۲ میلی متری است.
در واحد دوم مجتمع فولاد آذربایجان در میانه عملیات احیای مستقیم انجام و سالانه ۸۰۰ هزار تن آهن اسفنجی تولید می شود.
برنامه ریزی برای تولید ۱.۲ میلیون تن محصول در مجتمع فولاد بناب
عضو هیات مدیره مجتمع فولاد صنعت بناب نیز گفت: برنامه‌ریزی برای تولید یک میلیون و ۲۰۰ هزار تن محصول فولادی در این مجتمع آغاز شده است.
صادق جاهد خطیبی افزود: سال ۱۳۹۹ به نام سال «جهش تولید» از سوی رهبر معظم انقلاب نام گذاری شده بود و با توجه به اینکه سال قبل از آن شاهد رونق تولید و افزایش چشمگیر استخراج و تولید محصول بودیم، پیش بینی ما این است که در سال جاری نیز با برنامه ریزی انجام گرفته شاهد یک جهش در این زمینه خواهیم بود.
وی با اشاره به ارتقای رکورد تولید در فولادسازی مجتمع فولاد صنعت بناب از بدو تاسیس تا کنون خاطرنشان کرد: سال گذشته ۴۵۰ هزار تن شمش فولادی تولید شد و در حوزه نورد نیز تولید ۷۵۰ هزار تن مقاطع نوردی را در دستور کار داشتیم که با احتساب ذوب و نورد در سال جاری به میزان یک میلیون و ۲۰۰ هزار تن محصول تولید خواهیم کرد.
جاهد، از برنامه ریزی برای افزایش پنج برابری صادرات این‌مجتمع خبر داد و افزود: در سال ۱۳۹۸ به صادرات بیش از ۳۰ هزار تن شدیم که این میزان بالاترین رشد میزان صادرات در بین شرکت های فولادی کشور در سال گذشته است و نسبت به سال ۱۳۹۷ که سه هزار تن صادرات داشتیم، افزایش بیش از ۱۰ برابری را شاهد بوده و برای سال جاری هم برنامه ریزی برای صادرات ۱۵۰ هزار تن انجام شده است.
مجتمع فولاد صنعت بناب به عنوان یکی از شرکت های تابعه هلدینگ گسترش صنایع و معادن ماهان، در حال حاضر با ۲ واحد فولادسازی و خطوط نورد متعدد انواع محصولات فولادی را به صورت سبد کامل و با کیفیت بالا روانه بازارهای داخلی و خارجی می کند.
چالش تامین مواد اولیه از بورس برای صنعت فولاد آذربایجان‌شرقی
رییس انجمن فولاد آذربایجان شرقی در گفت و گو با ایرنا با بیان اینکه وزارت صمت، شرکت های تولید شمش را مکلف کرده است ماهانه ۷۰۰ هزار تن شمش به بورس عرضه کنند و از طرف دیگر ستاد تنظیم بازار طی دستورالعملی واحدهای تولیدی فولاد را ملزم به عرضه ۶۰ درصد از تولیدات خود در بازار بورس کرده است، گفت: این در حالی است اغلب واحدهای نورد آذربایجان شرقی موفق به خرید مواد اولیه از بورس نمی شوند و برای ادامه فعالیت، مواد اولیه خود را از بازار آزاد تهیه می کنند.
رحیم کریمی با اشاره به اینکه بر اساس دستورالعمل های تنظیم بازار، تعدادی از واحدهای نورد آذربایجان شرقی به دلیل عدم عرضه محصول نهایی در بورس به تعزیرات حکومتی معرفی شده اند، گفت: چنین حرکتی، جز ایجاد تنش و التهاب بازار و در نهایت افزایش قیمت تمام شده محصول، هیچ سودی برای صنعت و اقتصاد کشور نخواهد داشت.
کریمی در خصوص تامین ورق مورد نیاز واحدهای نورد نیز اظهار کرد: ۹۰ درصد ورق این واحدها توسط شرکت فولاد مبارکه اصفهان تولید می شود.
وی با بیان اینکه این محصول به صورت منظم در بورس عرضه نمی شود و شرایط عرضه آن نیز پیچیدگی های خودش را دارد، ادامه داد: خرید ورق فولاد مبارکه از بورس، ۲ تا ۳ ماه زمان می برد که منجر به کاهش ظرفیت تولید واحدها می شود.
رییس انجمن فولاد آذربایجان شرقی در ارتباط با نحوه قیمت گذاری محصولات این حوزه هم خاطرنشان کرد: محصولات در درب کارخانه تحویل داده می شود، در حالی که قیمت گذاری ستاد تنظیم بازار، بر اساس قیمت فوب خلیج فارس تعیین شده است که این موضوع نیز باعث متضرر شدن واحدهای تولید فولاد آذربایجان شرقی می شود.
وی با اشاره به عدم استرداد مالیات بر ارزش افزوده واحدهای نورد استان گفت: متاسفانه به دلیل ناهماهنگی بین بانک مرکزی و اداره امور مالیاتی، مبالغ مالیات بر ارزش افزوده این واحدها که تعهدات ارزی خود را انجام داده اند، پرداخت نشده است.
وی اظهارکرد: عدم پرداخت مالیات بر ارزش افزوده نیز به عنوان یک عامل منفی دیگر باعث تضعیف گردش مالی این واحدها در این شرایط نامساعد اقتصادی می شود.
رحیمی با بیان اینکه یکی دیگر از مشکلات اخیر واحدهای تولیدی فولاد آذربایجان شرقی، تایید مجوز موردی صادرات، توسط وزارت صمت است، ادامه داد: این امر موجب طولانی شدن فرآیند صادرات و دپوی محموله های صادراتی در مرز می شود.
وی ادامه داد: در صورت تفویض اختیار به سازمان صنعت، معدن و تجارت استان ها و یا صدور مجوزهای سه ماهه به صادرکنندگان، این روند کوتاهتر و تسهیل خواهد شد.
امامی، نائب رییس انجمن فولاد آذربایجان شرقی هم به ایرنا گفت: با توجه به اینکه زیرساخت های تولید مواد اولیه در استان وجود ندارد و ادامه فعالیت واحدهای نورد استان مستلزم تامین مواد از شرکتهای فولاد مبارکه اصفهان و جنوب است، بایستی اقداماتی برای حل این مشکل صورت پذیرد.