با توجه به این موضوع که صنعت فولاد از جمله صنایع با ارزش و دارای پتانسیل بالای در زمینه صادرات، اشتغال زا برای هر کشور است می توان به عنوان صنایع مادر در نظر گرفت. به همین دلیل پیشرفت این صنعت در رشد صنایع پایین دست زنجیره تولید بسیار تاثیر گذار است.
انسان های اولیه با کشف آهن تحولات شگرفتی در زندگی خود ایجاد نموده اند، این اکتشاف انسانها را مجبور کرد تا در مسیر توسعه و پیشرفت قرار بگیرند. با پیش رفتن در این مسیر و کشف عناصر دیگر موفق شدند به آلیاژهای دیگری همچون فولاد و مفرغ و غیره هم دست یابند. استفاده از این کشفیات در زندگی مردم طوری تاثیرگذار شد که آثار آن را در همه ابعاد زندگی آن دوران میتوان مشاهده کرد.
انعطافپذیری و استحکام فولاد از ویژگیهای منحصر به فرد این عنصر بود که آن را از تمامی عناصر و آلیاژهای دیگر متمایز میکرد. چنین شد که آهن نقش کلیدی را در توسعه یافتگی و پیشرفت کشورها و جوامع بر عهده گرفت. به مرور مردم به نقش اساسی این فلز گرانبها پی برده و همواره تلاش کردهاند تا با به کار بردن دستاوردهای علمی و دانش فنی این صنعت را شکوفا و بازار آن را پر رونق کنند.
امروزه کارخانههای فولادی با ارائه محصولات متنوع در اکثر کشورهای دنیا احداث و باعث پیشرفت در علم و رونق اقتصاد و اشتغالزایی شدهاند.
ضرورت آشنایی جامعه با صنایع فولاد از این رو حائز اهمیت است چون عوامل گوناگونی را در برمیگیرد که در ادامه به آن میپردازیم.
با توجه به اینکه صنعت فولاد از جمله صنایع با ارزش افزوده بالا، صادرات محور، اشتغال آفرین در هر کشوری است، میتوان این صنعت را جزو صنایع مادر به شمار آورد. بنابراین رونق این صنعت در رشد زنجیره تولید صنایع پایین دستی اهمیت خاصی دارد.
با نگاهی سطحی به اطراف درمییابیم که اغلب اشیا و لوازم مورد استفاده بشر یا از فولاد ساخته شدهاند و یا توسط ماشین، دستگاه، قالب و یا ابزارهای فولادی تهیه گردیدهاند. به طوری که مصرف سرانه فولاد در هر کشور نشانگر سطح توسعه یافتگی آن کشور است.
نقش صنایع فولاد در توسعه هر کشوری قابل تامل است زیرا باعث اشتغالزایی مستقیم و غیرمستقیم همراه با تولید و بالا رفتن سطح آموزش ساکنان منطقه و کارکنان میشود و شبکه راه و ترابری و مشارکت در توسعه بنادر کشور رشد پیدا میکند. در همین راستا شاهد ارتقا ارتباطات و رسانههای عمومی خواهیم بود.
این صنعت برای حفظ بقای خود نیازمند برقراری ارتباطات گسترده با دانشگاه و مراکز علمی است و همین دلیل محکمی است که با نهادها، سازمان و ادارههای منطقه، استانی و کشوری تعامل موثری داشته باشد.
ابعاد گسترده خدمات این صنعت بر کسی پوشیده نیست ولی جا دارد که در اینجا به چند مورد آن اشاره شود:
پرداخت مالیات به دولت، عوارض شهرداری و آموزش و پرورش، بیمه کردن کارکنان و خانوادههای آنها، پیشتازی در امر کمک و امدادرسانی به آسیب دیدگان حوادث غیرمترقبه، ارائه خدمات کارآموزی و بازآموزی به شرکتهای پایین دستی، حضور در نمایشگاه، همایش و دورههای تخصصی منطقهای، داخلی و بین المللی، ایجاد شرکتهای اقماری خدماتی، ساخت و ساز و پیشبرد طرحهای توسعه، عضویت در انجمنهای علمی پژوهشکدههای علمی و تحقیقاتی و پارکهای فناوری، ایجاد باشگاه فرهنگی و ورزشی جهت گسترش ورزش همگانی و قهرمانی و ساخت تاسیسات و استادیوم ورزشی، احداث و گسترش فضای سبز و حفظ اکو سیستم منطقه، تامین مواد اولیه برای شرکتهای پایین دستی، تامین برق کارخانه با ایجاد ایستگاه برق، احداث تصفیه خانههای آب و فاضلاب، تعامل با مشتریان و فروشندگان و مشارکت در آبادانی و بازسازی منطقه، مصرف قراضه در فرآیند تولید فولاد، مصرف بهینه انرژی، آب، نسوز و…
با ذکر موارد فوق میتوان گفت صنعت فولاد شاهرگ حیاتی اقتصاد یک کشور به شمار میرود و از نیروهای محرکه برای اشتغالزایی محسوب میشود. بنابراین شناخت و حمایت از این صنعت مادر، باعث شکوفایی و رونق اقتصاد منطقه خواهد شد.