تاثیرات سند جامع همکاری ۲۵ ساله ایران و چین بر حوزه معادن کشور
اظهار نظرهای مختلفی در مورد سرمایهگذاری چینیها در حوزه معادن وجود دارد، تعدادی معتقد به آسیب زدن به کشور و عده ای موافق این نظرند که سرمایه گذاری خارجی باعث رشد و پیشرفت کشور می شود. همکاری خوب با کشورهای دنیا به ویژه کشور مانند چین باعث رشد و پیشرفت کشورمیشود.
آنچه که در تفاهمنامه همکاری ۲۵ ساله وجود دارد نشان میدهد که چینیها علاقهمند هستند که حدود ۴۰۰ میلیارد دلار در حوزههای مختلف سرمایهگذاری کنند که حدود ۸۰ میلیارد دلار آن در حوزه معادن و صنایع معدنی است. برای قیاس بهتر لازم به ذکر است که حجم کل سرمایهگذاری از دوره رضاشاه تا امروز در حوزه معادن و صنایع معدنی به ۵۰ میلیارد دلار نمیرسد.
همین میزان سرمایهگذاری هم باعث ایجاد این میزان اشتغال و آبادانی شده و در تولید و صادرات نقش داشته است. در نتیجه ۸۰ میلیارد دلار رقم بسیار قابل توجهی است. این رقم در کنار سایر سرمایهگذاریها در حوزههایی مانند زیرساختها، حملونقل، توسعه بنادر و غیره میتواند آثار بسیار خوبی برای کشور داشته باشد. شاید دلنگرانی مردم از این جنس است که کشورهایی که از چینیها جذب سرمایهگذاری داشتهاند، چندان راضی نبودند و از طرف دیگر نگرانیهایی در مورد به قرارداد رسیدن این تفاهمات وجود دارد.
به طور طبیعی اگر طرف قرارداد آنها بخش خصوصی باشد، از آنجا که همه پول به صاحب سرمایه تعلق دارد، منافع خودش را لحاظ میکند و مطمئنا اجازه نمیدهد که منافع خود به خطر بیفتد، منافع ملی نیز تامین میشود.
به نظر میرسد اتاق بازرگانی، مجلس، نهادهای نظارتی و غیره باید دقت و نظارت بیشتری کنند تا منافع کشور تامین شود، نباید فراموش کرد که قراردادهایی که منعقد میشود باید حالت برد-برد داشته باشند، هم چینیها و هم ما باید منتفع شویم. نمیشود فقط چینیها و یا فقط ما منتفع شویم. بنابراین یافتن مسیری در قراردادها که بتواند منافع هر دو طرف را حفظ کند اهمیت ویژهای دارد و میتواند آثار مثبتی در توسعه و تعالی کشور داشته باشد.
به علت تحریمها، خارجیها و حتی چینیها سرمایهگذاری چندانی در ایران نداشتند و به واسطه تحریمها ترجیح میدادند که خریدار محصولات معدنی باشند. خیلی به ندرت اتفاق افتاده که چینیها سرمایهگذاری کنند که میزان آن اصلا قابل توجه نیست. این تفاهمنامه میتواند کمک کند تا سرمایه بیشتری وارد حوزه معادن کشور شود. ایران نیز ظرفیتهای زیادی در این صنعت دارد که جذابیت برای سرمایهگذاری ایجاد میکند.
نگاه ما باید نگاه مثبت و امیدوارانهای باشد اما در عین حال باید مراقبهای خود را افزایش دهیم. یعنی در عین حال که این قراردادها میتوانند کمککننده باشند خوشبین باشیم، چارچوب را به گونهای قرار دهیم که منافع دو طرف قرارداد تامین شود.