نمی‌توان دلارهای صادراتی را چمدانی آورد
انواع محصولات فولادی که تحت تاثیر بهای دلار قرار دارند. از این رو در چند ماه گذشته که نرخ دلار روند افزایشی به خود گرفته بود، انواع محصولات فولادی نیز با افزایش نرخ روبه‌رو شدند، هر چند برخی تولیدکنندگان معتقدند که این افزایش بهای فولادی‌ها حبابی است و به‌زودی فروکش می‌کند.
اما موضوع دیگری که تولیدکنندگان فولادی از آن گلایه داشتند، پیشنهاد حذف صرافی‌هاست که صادرکنندگان را برای وارد کردن دلارهای صادراتی با مشکل روبه‌رو می‌کند.
فولادی‌ها تحت‌تاثیر نرخ دلار
قیمت بیشتر محصولات فولادی با افزایش نرخ دلار طی چند وقت گذشته افزایش پیدا کرده است.
در این‌باره مصطفی عبداللهی، تولیدکننده نبشی و ناودانی در گفت‌وگو با صمت اظهار کرد: از زمانی که نرخ دلار افزایش پیدا کرد، نرخ محصولات فولادی نیز افزایش یافته است. اما زمانی که از روند افزایش دلار جلوگیری به عمل آمد، نرخ محصولات فولادی نیز عقب‌نشینی کرد. البته از آنجا که برخی مواد اولیه محصولات فولادی صادر می‌شود، نرخ آن روی محصولات داخلی نیز تاثیرگذار است.
وی افزود: البته هر مرحله از تولید فولاد، مواد اولیه مختص به خودش را دارد و منظور مواد اولیه در اینجا شمش است که در داخل مبنای قیمت‌گذاری آن، شمش فولاد خوزستان است.
عبداللهی در پاسخ به این پرسش که افزایش نرخ محصولات فولادی که با توجه به افزایش نرخ دلار روی داده است تا چه اندازه می‌تواند واقعی یا حبابی باشد، گفت: بخش عمده این قیمت‌ها همچنان بستگی به دلار دارد که البته در این بخش واقعی است اما ادامه روند آن، به تامین ارزی داخل از طریق دولت و اینکه این نرخ تا چه زمانی قادر است در حالت ثابت قرار گیرد، بستگی دارد.
برای نمونه، اگر قرار باشد دلار ۵ هزار تومان باشد مهم‌ترین مسئله این است که این نرخ ثابت باقی بماند و دچار نوسان نشود. وی در ادامه تاکید کرد: با دستور نمی‌توان جلوی اقتصاد را گرفت، اقتصاد معادلات خودش را دارد و باید آن را آزاد گذاشت.
ناتوانی صادرکنندگان بدون صراف‌ها
این تولیدکننده نبشی و ناودانی در ادامه خاطرنشان کرد: واحدهای ما، تولیدکننده محصول نهایی هستند که برنامه آن بیشتر سمت و سوی صادراتی دارد. در پی تعیین نرخ دلار، یک بخشنامه از سوی دولت صادر شده است که هر کسی به دلار نیاز دارد باید آن را از نظام بانکی دریافت کند. اما کدام نظام بانکی؟ کشورهایی چون عراق، افغانستان و ارمنستان مگر دارای نظام بانکی هستند که من تولیدکننده از نظام بانکی آنها دلار خود را دریافت کنم؟ مگر سوئیفت ما باز است که دلارهای صادراتی خود را از آن طریق بگیریم؟ دلارهای صادراتی واحدهای تولیدی داخلی از طریق صرافی‌ها وارد کشور می‌شوند. اگر صرافی از بین برود دلارهای صادراتی را چگونه می‌توان وارد کشور کرد؟ آیا می‌توان دلار را با چمدان حمل کرد و تحویل بانک مرکزی داد؟ به نظر می‌رسد این کار انجام‌شدنی نیست. با این روش‌ها تنها صورت مسئله پاک می‌شود و در حقیقت مسئله‌ای حل نمی‌شود.
عبداللهی در ادامه یادآور شد: دولت در این بخشنامه خاطرنشان کرده که اگر واحدهای صادراتی به وسیله نظام بانکی عمل نکنند، معافیت ۹ درصد ارزش‌افزوده برای‌شان لغو خواهد شد.
وی در پاسخ به این پرسش که نوسان نرخ دلار در چند وقت اخیر چه تاثیری بر تقاضا دارد، عنوان کرد: این نوسان‌ها بازار را به‌طور کامل می‌خواباند. واحد تولیدی ما با ۱۰۰ نفر نیرو تا ۱۵ روز مواد اولیه دارد و اگر این روند ادامه یابد، باید کارخانه را بخوابانیم. از سوی دیگر اگر کارخانه‌ای مانند فولاد خوزستان، بازار خود را به سمت داخل هدف‌گذاری کند سایر تولیدکنندگان ورشکسته خواهند شد. اگر این واحد با مشکل ورود دلارهای صادراتی روبه‌رو شود، ممکن است جهت خود را به سمت بازار داخلی تغییر دهد.
عبداللهی در پاسخ به این پرسش که نرخ ۴ هزار و ۲۰۰ تومان برای نرخ دلار تا چه اندازه منطقی است، گفت: اگر دولت بتواند دلار ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی به بازار تزریق کند و بهای آن را نیز ثابت نگه دارد، مناسب است اما من معتقدم دولت قادر به تزریق چنین دلاری نیست.
وی در پاسخ به این پرسش که با توجه به تمام شرایط کنونی، مناسب‌ترین نرخ دلار چه قیمتی می‌تواند باشد، عنوان کرد: نرخ ارز را باید آزاد گذاشت تا نرخ واقعی خود را پیدا کند. عبداللهی در پایان عنوان کرد: درحال‌حاضر با بسیاری از واحدهای تولیدی مشابه در تماس هستیم که بدانیم در وضعیت پیش آمده چه می‌توان کرد.
افزایش نرخ دلار حاشیه سودی ندارد
زکریا نایبی، مدیر تحقیق و توسعه فولاد ناب تبریز همچنین درباره اثرپذیری نرخ انواع محصولات فولادی از نرخ دلار، در گفت‌وگو با صمت اظهار کرد: در زمینه تاثیرگذاری نرخ دلار بر محصولات فولادی باید بازار داخلی را از بازار صادراتی جدا کرد. وقتی نرخ دلار افزایش پیدا می‌کند، نرخ مواد اولیه نیز تحت‌تاثیر قرار می‌گیرد، چراکه مبنای نرخ مواد اولیه، دلار است و فولادسازان و نوردکاران تحت تاثیر نرخ شمش هستند. نایبی در پاسخ به این پرسش که فولادسازان به طور تقریبی، تمام مواد اولیه را در داخل دارند پس افزایش نرخ دلار چه تاثیری بر محصول آنها دارد، گفت: مبنای قیمت‌گذاری شمش، نرخ‌های جهانی است و زمانی که نرخ دلار افزایش پیدا می‌کند شمش هم گران می‌شود. زمانی که شمش گران شد، نوردکاران، شمش را با نرخ گران‌تر می‌خرند و محصول نهایی آنها هم گران‌تر می‌شود. البته بین شمش و محصول نهایی همیشه یک فاصله قیمتی ثابت وجود دارد و دلار چه گران شود چه ارزان، این فاصله قیمتی همواره حفظ خواهد شد.
تاثیر بر نرخ فولاد
وی در ادامه خاطرنشان کرد: اما افزایش نرخ دلار بر نرخ انواع محصولات فولادی تاثیرگذار بوده است. پیش از گران شدن دلار، نرخ فولاد به‌طور متوسط ۲هزار و ۲۰۰ تومان بود که درحال‌حاضر به ۲ هزار و ۶۰۰ تومان رسیده است. به‌طور کلی بهای نرخ محصول نهایی افزایش پیدا می‌کند و حاشیه سودی برای تولیدکننده نخواهد داشت.
مدیر تحقیق و توسعه فولاد ناب تبریز در پاسخ به این پرسش که نوسان دلار چه تاثیری بر تقاضای داخلی داشته است، بیان کرد: در شرایط نوسانی، تقاضای انواع محصولات فولادی کاهش پیدا می‌کند چراکه مشتریان تمایل به خرید ندارند و در انتظار ثبات بیشتر بازار می‌مانند. اگر وضعیت پیش‌بینی بازار، خاکستری باشد تقاضا کاهش پیدا می‌کند.
نایبی در ادامه تصریح کرد: این افزایش قیمت‌ها حباب هستند و فروکش خواهند کرد. شاید به نرخ ثابت خود بازنگردند اما فروکش خواهند کرد زیرا تعداد تولیدکننده، زیاد و بازار رقابتی است.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا گمان نمی‌کنید افزایش نرخ دلار سبب ایجاد تورم داخلی شود، بیان کرد: البته چند ماهی، دلار روی نرخ ۵ هزار تومان می‌چرخید تا اینکه دلار با نرخ یکسان ۴۲۰۰تومان تک نرخی شد. حال اگر دلار ۴هزار و ۲۰۰ ثابت نگه داشته شود، اثر تورمی نخواهد داشت. مدیر تحقیق و توسعه فولاد ناب تبریز در پایان تاکید کرد: درحال‌حاضر بازار منتظر است که آیا دولت می‌تواند به تعهداتش در زمینه دلار ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی پایبند بماند یا خیر. اگر بر اساس تقسیم‌بندی که برای دریافت دلار شده است، پیش برود و این نرخ تغییر نکند، حباب قیمت‌ها از بین می‌رود