صنایع اصلی برای تولید محصولات خود نیاز به مواد اولیه و قطعات وارداتی هستند که از طریق آن بتوانند خط تولید خود را تامین نمایند. زنجیره تامین نقش کلیدی و محوری در ثبات و تداوم تولید دارد. هم‌اکنون فولاد مبارکه بخشی از زنجیره تامین خود را تکمیل کرده است البته تامین مواد اولیه به دلیل سیاست‌گذاری دولتی، فولاد مبارکه را با مشکل مواجه کرده بود.
درحالی که شدیدترین تحریم‌ها بر اقتصاد ایران سایه افکنده، جهش تولید، به عنوان استراتژی اصلی پیش روی اقتصاد کشور قرار گرفته و بخش‌های مختلف صنعتی و تولیدی به خوبی به این نکته پی برده‌اند که نه تنها نباید متوقف شوند، بلکه باید مسیری رو به توسعه را طی کنند.
نباید این واقعیت را نیز از ذهن دور داشت که وضعیت کنونی با نقطه مطلوب فاصله دارد؛ چراکه ظرف سه سال گذشته، رشد بخش واقعی اقتصاد کشور منفی بوده و صندوق بین‌المللی پول پیش‌بینی کرده این روند تا پایان سال ۹۹ در اقتصاد ایران ادامه یابد و رشد اقتصادی به منفی ۵ درصد برسد؛ البته نباید شرایط ناشی از شیوع ویروس کرونا را نیز در این زمینه از یاد برد.
نکته حائز اهمیت آن است که از منظر علمی، اقتصاد ایران در دورi رکود تورمی قرار گرفته و آنچه در این دوره زمانی نیاز کشور است سرمایه‌گذاری‌های جدید و توسعه صنایع مولد و بالادستی است.
این وضعیت نشان می‌دهد صنعت کشور، باوجود پتانسیل‌های قابل توجه، نیاز به حمایت‌های جدی و اساسی دارد؛ به خصوص صنایع با وجود تحریم‌ها و فشارهای مالی طی دو سال گذشته ایستادگی کرده‌اند و اجازه نداده‌اند وضعیت اشتغال کشور با بحران مواجه شود و همچنان نیز می‌توان به افق‌های جدید امیدوار بود.
در این میان، جهش تولید در برخی از بخش‌های معدن و صنایع معدنی، به‌ویژه در فولاد کشور، نظیر فولاد مبارکه، محقق شده است.
مختار بخشیان، معاون بهره‌برداری شرکت فولاد مبارکه، در گفت‌وگویی اعلام کرد: در شرایط کنونی با بهره‌برداری از پروژه گاززدایی در فولاد مبارکه تا پایان سال جاری، ظرفیت گریدهای ویژه از ۷۰۰ هزار تن به یک میلیون و ۲۰۰ هزار تن خواهد رسید.
وی افزود: البته بخشی از اسلب تولیدشده را به ورق تبدیل می‌کنیم، ولی بخشی را هم نمی‌توانیم؛ چراکه امکان تولید در خط نورد فعلی وجود ندارد و نیاز به همت والا دارد که بتوان این مرحله از ایجاد ارزش افزوده را نیز سپری کرد؛ اما قابلیت صادرات فراهم خواهد شد.
معاون بهره‌برداری شرکت فولاد مبارکه با بیان اینکه ایستگاه گاززدایی پروژه بزرگی است، اما نورد گرم شماره دو ابرپروژه ملی است، تصریح کرد: در منطقه، پروژه‌ای به این بزرگی وجود ندارد؛ ازاین‌رو نیاز به حمایت همه‌جانبه کشوری دارد و همه ارکان کشور باید کمک کنند تا این پروژه به سرانجام برسد؛ زیرا نیاز کشور را به‌صورت کامل پاسخ می‌دهد و پس از اجرای آن میزان عرضه از تقاضا پیشی خواهد گرفت.
بخشیان در مورد موانع و مشکلات تولید در سال جهش تولید یادآوری کرد: تحقق اهداف سال جهش تولید نیاز به فراهم شدن شرایطی دارد. در این زمینه اولین موضوع، تامین مواد اولیه است که برای تولیدکنندگان بسیار حائز اهمیت است. چنانچه تولیدکنندگان چشم‌انداز روشنی از وضعیت تامین مواد اولیه موردنیاز خود داشته باشند، به‌طورقطع برنامه‌ریزی دقیق‌تری برای تولید خواهند داشت.
معاون بهره‌برداری شرکت فولاد مبارکه همچنین به قوانین و مقررات دست وپا گیر گمرکی اشاره کرد و افزود: هم‌اکنون این موانع در حوزه تامین قطعات و تجهیزات یدکی وارداتی پیش پای تولیدکنندگان قرار گرفته است که باید خطوط تولید خود را تغذیه کنند.
البته در این میان دشواری‌های انتقال ارز را هم نمی‌توان نادیده گرفت؛ اگرچه دولت در این خصوص چندان مقصر نیست. این موضوع در شرایطی مطرح است که تحریم‌ها نیز معضلی است که باید راه‌هایی برای کاهش آثار آن یافت.
یکی از مواردی که انتظار می‌رود برای تحقق اهداف جهش تولید از آن حمایت شود، پروژه نورد گرم شماره ۲ است که به‌عنوان یک پروژه ملی باید مورد حمایت همه ارکان کشور باشد، زیرا اگر این پروژه اجرایی شود، به راحتی فولاد مبارکه می‌تواند نیاز بخش‌های مختلف کشور را تامین کند. واقعیت آن است که تولید فولاد در ماه‌های ابتدایی امسال، خلاف این را ثابت کرده است؛ چراکه ما فناوری فولاد و دانش تولید فولاد را در کشور داریم و زیرساخت‌های آن وجود دارد. مشکل ما با خارج مرتبط نیست و با داخل ارتباط دارد.
موضوعاتی نظیر تامین مواد اولیه، سیاست‌های ارزی و نوسان در سیاست‌های دولتی است که ممکن است تاثیرات منفی بر اجرای پروژه‌های شرکت بگذارد.
مهمترین نکته در حمایت از تحقق اهداف جهش تولید، تامین مواد اولیه گروه فولاد مبارکه است. چنانچه سنگ آهن و گندله مورد نیاز تامین شود، می‌توانیم کار را پیش ببریم. به‌هرحال، عملکرد کارکنان فولاد مبارکه در چهار ماه اول سال خلاف این ادعا بوده که جهش تولید امکان‌پذیر نیست.
به گفته بخشیان، فولاد مبارکه پیش از این مواد اولیه لازم برای ۶ ماه را ذخیره داشت، اما هم‌اکنون این امر میسر نیست و این شرکت با کمبود مواد اولیه مواجه است. در زمینه تولید، مهمترین مسئله تامین مواد اولیه است و باید سیاست‌گذاران در این زمینه کمک کنند. زنجیره تامین نقش کلیدی و محوری در ثبات و تداوم تولید دارد. هم‌اکنون فولاد مبارکه بخشی از زنجیره تامین خود را تکمیل کرده است؛ البته تامین مواد اولیه به دلیل سیاست‌گذاری دولتی، فولاد مبارکه را با مشکل مواجه کرده بود.
فولاد مبارکه بر بخش معدن تمرکز نداشت، ولی معدنی‌ها فولادساز شدند و ضعف مجموعه ما این بود که در تامین مواد اولیه خود مستقیما وارد نشده بودیم. البته قرار هم بر این نبود و فولاد مبارکه درست حرکت کرده بود. قرار بود گروهی در حوزه معدن، کشف و استخراج فعالیت کنند و عده‌ای نیز کار تولید فولاد و محصول را پیش ببرند. همه جای دنیا به همین ترتیب عمل می‌کنند.
تعادل میان تامین مواد اولیه و تولید در سال‌های اخیر به هم خورده و تاثیر خود را در زنجیره تامین گذاشته است.